“Sizga ta’zim, ustoz muallim”
AZIZ MUALLIM
Ulug‘ ilm ildizi sizda mujassam,
Turli xil sohadan berasiz ta’lim.
Uni tinglaganda kichik jussam ham,
Yetuk inson kabi o‘sgay, muallim.
Qalbingizda doim ilm porlaydi,
Go‘yo u nur kabi bizni chorlaydi.
Siz mening tundagi yorug‘ yulduzim,
Nurli kunduzimsiz, aziz muallim.
***
***
Фан боғининг боғбонисан, муаллим,
Миллион диллар достонисан, муаллим.
Сен ургатдинг маърифатдан зўр китоб,
Бул китобки, нур сочишда зўр офтоб.
Хазинасан, калбинг меҳр дарёси,
Унда порлар улуҳларнинг зиёси.
Дустлик, мардлик, садоқатдан дарс бердинг,
Аклу, идрок, фаросатдан дарс бердинг.
Бутун умринг жонинг фидо фарзандга,
Етаклайсан доим олий максадга.
Бахту, икбол доим Сенга ёр булсин,
Ватанимиз шону шухратга тулсин!!!
***
Сизнинг таълимингиз олмаган ким бор,
Сиз-ку юракларда илк зиё ёққан.
Олимми, шоирми ва ё санъаткор,
Илк бор сизга томон устоз деб боққан
Битта ҳарф дардида риёзат чекиб,
Оқибат кўкка ҳам чиқолган инсон.
Не ажаб сизларни бахтиёр этиб,
Ўрнидан даст туриб, бош эгса шу он.
Буюк Алишербек лутф этган мисол,
Савод ўргатдингиз қанча ранж билан.
Коплаб бўлармикан бу қарзни алҳол,
Узиб бўлармикан юзта ганж билан.
***
USTOZ
Bilim — katta daryo, ustoz, siz — mirob,
Millat ravnaqida murabbiy — oftob.
Zamonlar o‘zgarar, asrlar o‘tar,
Quyoshdek o‘zgarmas Alifbe kitob.
Kundaligim varag‘ida baholar,
Goho a’lo, goho ikki jazolar.
Yo‘l topdik. Ranj chekkaningiz ganj bo‘ldi —
Bolalikda to‘g‘rilandi xatolar.
Esdalik daftarimni qo‘lga oldim,
O‘quvchilik davrimga nazar soldim.
Kechirgansiz qancha sho‘xligimizni,
Sabru-toqatingizga qoyil qoldim.
Keksa ustozimning sochlari oppoq,
Ko‘zlari mehribon chaqnaydi biroq.
Bilim va ma’rifat o‘rgatar hamon,
Hayot maktabida chalib qo‘ng‘iroq.
O‘qimasak, takror o‘qitgan, tolgan,
Manglayida qator ajinlar qolgan.
O‘sha ajinlari tufayli xalqni
Kelajakka eltar to‘g‘ri yo‘l solgan.
*****
Sizning ta’limingiz olmagan kim bor,
Siz-ku yuraklarda ilk ziyo yoqqan.
Olimmi, shoirmi va yo san’atkor,
Ilk bor sizga tomon ustoz deb boqqan
Bitta harf dardida riyozat chekib,
Oqibat ko’kka ham chiqolgan inson.
Ne ajab sizlarni bahtiyor etib,
O’rnidan dast turib, bosh egsa shu on.
Buyuk Alisherbek lutf etgan misol,
Savod o’rgatdingiz qancha ranj bilan.
Koplab bo’larmikan bu qarzni alhol,
Uzib bo’larmikan yuzta ganj bilan.
*****
Qadri bilinadi menga endi goh,
Olis maktabimning o’sha behasham…
Navoiy-ku bizga ustozdir, biroq
Kimlardir o’qitgan-ku Navoiyni ham.
Shunday buyuk zotga xarf o’rgatgan kim?…
Odddiy muallim-da, oddiy muallim.
Tuproqdek xokisor, bezota jonlar,
Ammo qanotida tog’dek ulug’vor,
Ammo Temurdayin Sohibqironlar
Pirim deb , etgain o’pgan bor.
Qaysar joxongirga yo’l ko’rsatgan kim?
Oddiy muallim-da, oddiy muallim.
Yo’qdan Beruniylar binolar qilgan,
Mashrapni mashhuri dunyolar qilgan,
Husaynni – Ibn Sinolar qilgan,
Iloh so’z o’rgatgan kim?
Oddiy muallim-da, oddiy muallim.
Lekin bu hayot nish-sanchiqlardan,
Qoqilsa ko’targan qo’ltiqlaridan,
Otadek ezilgan g’ussaga botsa,
Boladek quvongan yutuqlaridan,
Uyquda shogirdin o’ylab yotgan kim?…
Oddiy muallim-da, oddiy muallim.
Ulfat ko’p-u ammo bir do’sti hamroh —
Halim topolmadim undan halimroq.
Qancha ustoz ko’rdim, qancha oliygoh,
Olim topolmadim undan olimroq.
Bola yuragimda bеbaho tilsim —
Oddiy muallim-da, oddiy muallim.
Yuzga kiraman mеn Xudo xohlasa—
Yuz yildan keyin bir mo’min o’rtog’im
Ko’zim yopib qo’ysa, jag’im bog’lasa,
So’nggi safar sari otlangan chog’im,
Faqat bir kimsadan bo’ladi qarzim,
Oddiy muallim-da, oddiy muallim!
******
Sizgadir yurakda asragan so`zim,
Тo mangu ta’zimda turaman o`zim.
Dilimning tubida yangragan sozim —
Ezgulik yo`lida tolmang, Ustozim!
G`am ko`rmay bu dunyo turguncha turing,
Ming yillik mehnatlar huzurin ko`ring,
Shogirdlar baxtidan shod, masrur yuring,
Ezgulik yo`lida tolmang, Ustozim!
Hayot yo`llarimda dildosh, deb bildim,
Yo`limni yoritgan quyosh, deb bildim,
Тole yo`llarida yo`ldosh, deb bildim,
Ezgulik yo`lida tolmang, Ustozim!
USTOZ — OTANGDAY ULUG‘
Ustoz — otangday ulug‘, ustoz qadami qutlug‘,
Ustozning har kalomi ilmu hikmatga to‘lug‘,
Ustozning dili ravshan, ustoz makoni yorug‘,
Unib chiqar, albatta, ustoz tashlagan urug‘,
Ustoz qadami qutlug‘, ustoz — otangday ulug‘.
Temur bosh qo‘ydi mangu ustozining poyiga,
Ustoz o‘xshar olamning Quyoshiga, Oyiga,
Bilim nuri yog‘ilar qadam qo‘ygan joyiga,
Yo‘llar adolat, vafo, muhabbat saroyiga,
Ustoz qadami qutlug‘, ustoz — otangday ulug‘.
Ota-ona farzandni keltiradi dunyoga,
Ustoz esa cho‘mdirar ilmu hikmat, ziyoga,
Yerdagi bolalarni ko‘taradi samoga,
Ota-ona fanosin aylantirar baqoga,
Ustoz qadami qutlug‘, ustoz — otangday ulug‘.
Deydilar, ustoz jabri — ota mehridan afzal,
Shogirdlarning iqboli — ustoz jabriga badal,
Navoiy demish, kasbni egallagil mukammal,
Saodatning kaliti, bilgilki, ilmu amal,
Ustoz qadami qutlug‘, ustoz — otangday ulug‘.
Ustoz ko‘rmaganlarning yo‘rg‘alashdir odati,
Ezgu bo‘lsin har kimning so‘zi, sa’yi, niyati,
Kam ye, kam de, kam uxla — ustozlar nasihati,
Nechog‘ buyukdur ustoz kalomining qudrati.
Ustoz qadami qutlug‘, ustoz — otangday ulug‘.
Najot gulin o‘stirar Avloniy gulbog‘ida,
Haq olinur, berilmas — Behbudiy sabog‘ida,
Oqilxonning siymosi «Alifbo» varog‘ida,
Ustozlar iydin yozay qasidam adog‘ida,
Ustoz qadami qutlug‘, ustoz — otangday ulug‘.
USTOZ
Yillar suronimi sochingizdagi oq,
Yoki bo‘rning yuqi tegib ketdimi?
Ezgulik yo‘lida yorug‘ dilingiz,
Ko‘zingiz nuriga singib ketdimi?
Shogirdlar har biri o‘g‘il-qizingiz,
Oqlaydi siz bergan nonu tuzingiz.
Ularning yutug‘i sizning yuzingiz—
Shu bois ko‘zda yosh qalqib ketdimi?
USТOZIMGA
Sof ezgulik tilagi,
U ham bizga onadir.
Ilm-u hikmat qasrida
Ilk ustoz yagonadir.
Тunlar sizga hamnafas,
Qog`oz, kitob uyulgan.
Qo`lingizda siyohdon
Dil mehringiz quyilgan.
Baholar a’lo, yaxshi,
Ayamaysiz maqtovni.
Charchamaysiz, hormaysiz,
Sabringiz baland tog`mi?!
Yillar o`tib ulg`ayib,
Bergan so`zim oqlayman.
Yuz yoshda ham shu holda
Тurishingiz xohlayman.
***
OLТIN ESDALIK
Umrning eng go`zal lahzalarida
Do`stim, sen-la birga partadosh edik.
Iqbol kitobidan misralar o`qib,
Kamolot yoshiga yonma-yon yetdik.
Yurak eshigini qoqadi sog`inch,
Qaytmas kunlar yodi silar sochlarim.
Bir yorug` sinfda o`qib, sirlashib,
So`ng yuksakka uchgan qaldirg`ochlarim.
Ustozlar sabog`i dilimga tutash,
Oltin hikmatlarin yurakdan tuydim.
Maktab yillarida bahoga to`lgan
Jajji kundaligim avaylab qo`ydim.
Unutib bo`larmi o`sha damlarni,
Qayda bo`lmay hamroh munavvar yodi.
Sinfdoshlarimning umr yo`li keng,
Barq urgan tolega to`lsin hayoti.
***
YURAGIMGA
JOYLANDI
Quchog`ingga kelganimda,
Jajjigina qiz edim.
Senga hayrat-la boqqan,
Ikki chaqnoq ko`z edim.
Kun sayin g`o`r dilimni,
Uyg`otardi saboqlar.
Men bag`ringda ko`p topdim,
Dugona-yu o`rtoqlar.
Yuragimga joylandi,
Ustozlarim so`zlari.
Maktabim, yo`llaringda,
Qoldi jajji izlarim.
Bir kuni shu izlardan,
Boradi mening ukam.
Men kabi quchoq ochib,
Kutib olgin uni ham.
***
MAKТAB CHIROG`I
Ustozlarni ko`p ulug`laymiz,
Otaga ham qiyosdir qadri.
Ey sinfdosh, o`ylab ko`r-chi bir
Тinglaymizmi, ustozning qalbin?!
Ustoz xuddi maktabga ziyo
Olib kirgan o`chmas chiroqdir.
Bu otashga tinmay kuch bergan
Shak-shubhasiz, bilim — mayoqdir.
Ey sinfdosh, ustozlar garchi
Koyisa ham xafa bo`lma hech.
Bilsang faqat u seni o`ylar,
Тo`g`ri yo`lga — bilimga yo`llar.
Shu bois — har soniyaning ham
Qadrin bilib yashamoq kerak.
Ustozlardan ko`p bilim olib
Kelajakka yuz ochsin tilak.
***
USTOZ
Yillar suronimi sochingizdagi oq,
Yoki bo‘rning yuqi tegib ketdimi?
Ezgulik yo‘lida yorug‘ dilingiz,
Ko‘zingiz nuriga singib ketdimi?
Shogirdlar har biri o‘g‘il-qizingiz,
Oqlaydi siz bergan nonu tuzingiz.
Ularning yutug‘i sizning yuzingiz—
Shu bois ko‘zda yosh qalqib ketdimi?
***
USTOZGA
Ustoz! dili bahorim,
Buloqday beg‘uborim,
Ishongan suyanch tog‘im
Omon bo‘ling, ustozim.
Aqlimizga nur ziyo,
Mehribon padar go‘yo,
Berib ta’lim-tarbiya
Omon bo‘ling, ustozim.
Komil avlod bog‘boni,
Yuksaltuvchi vatanni,
Millatning sharaf-shoni
Omon bo‘ling, ustozim.
***
ТOLMANG, USТOZIM!
Sizgadir yurakda asragan so`zim,
Тo mangu ta’zimda turaman o`zim.
Dilimning tubida yangragan sozim —
Ezgulik yo`lida tolmang, Ustozim!
G`am ko`rmay bu dunyo turguncha turing,
Ming yillik mehnatlar huzurin ko`ring,
Shogirdlar baxtidan shod, masrur yuring,
Ezgulik yo`lida tolmang, Ustozim!
Hayot yo`llarimda dildosh, deb bildim,
Yo`limni yoritgan quyosh, deb bildim,
Тole yo`llarida yo`ldosh, deb bildim,
Ezgulik yo`lida tolmang, Ustozim!
***
Siz, muallim inson uchun,
Har bir ilmu urfon uchun,
Rahnamosiz bizlar uchun,
Qalbi daryo muallimlar.
Ko’klar sari parvozimiz,
Dong taratgan ovozimiz.
Siz tufayli qalblar osmon,
Dil guliston muallimlar.
Navnihol bog’larning bog’boni
Niholga fidodir ming joni.
Ilm talab karvonning sarboni
O’zingiz mehribon ustozlar!
1-oktabr “O`qituvchilar va murabbiylar” kuniga bag`ishlanadi
“Sizga ta’zim, ustoz muallim”
“Sizga ta’zim, ustoz muallim”, mavzusida o`tkaziladigan kechaga qarata maktab zali bayramona bezatilgan. Boshlovchi qiz va yigit bayramona libosda kuy sadolari ostida chiqib kelishadi.
Qiz Assalom, muhtaram, dono ustozlar,
Akajon, ukajon, opa-singillar
Munis onajonlar qalbi daryolar,
Bahor nafasidek iliq ko`ngillar.
Yigit Assalom, ey olam, feruza osmon.
Assalom, ustozlar, aziz mehmonlar
Kamtarin davraga bugun mehmonsiz
Sizga ehtirom ila egikdir boshlar.
Qiz Assalomu-alaykum, aziz va mo`tabar ustozlar, murabbiylar.
Yigit Assalomu-alaykum, qadrli va hurmatli mehmonlar!
Bugungi shodiyonamiz ulug` ustozlarimiz
Bayramiga bag`ishlangan “Sizga ta’zim ustoz muallim”
deb nomlangan tantanali kechamizga xush kelibsiz
Qiz Yo`qdan Beruniylar binolar qurgan,
Mashrabni mashhuri dunyolar qilgan.
Xusainni Ibn Sinolar qilgan
Shunday buyuk zotlarga harf o`rgatgan kim?
Oddiy muallimda, oddiy muallim!
Yigit Tuproqdek hokisor, bezovta jonlar
Ammo qanotida tog`dek ulug`vor
Xatto temuriydek sohibqironlar,
Pirim deb etagin o`pgan zamonlar.
Buyuk jahongirga yo`l ko`rsatgan kim?
Oddiy muallimda, oddiy muallim!
Qiz Vatan taraqqiyoti, yurt tinchligi,
Xalq faravonligi, buyuk kelajagimiz yo`lida
O`zbekistonga fidokorona xizmat
Qilayotgan, uning yuksak va qudratli
Bo`lishi uchun kurashayotgan
Davlat va millat manfatlarini
Yurakdan his etayotgan
Yigit O`z iqtidori bilan ona yurtini
Ulug`lashga qodir istedodini
Va sadoqatli, har tomonlama sog`lom
Va barkamol avloqni voyaga yetkazishda
O`z zimmasiga katta mas’uliyatni olgan
Mehri daryo muallimlar va murabbiylar.
Sizlarni ulug` ayyomingiz bilan muborakbod etamiz.
Qiz Mana bu kun ulug` shodiyona
Shod boqadi har bir qora ko`z
Kechamizni ochib tabriklash uchun
Direkto`rimiz Qurbonov sizga so`z
U barchani bayram bilan qutlab kechani ochiq deb e’lon qiladi.
O`zbekiston Respublikasining madhiyasi ijro etiladi.
Yigit Ustoz deganda har bir inson ko`nglida chuqur, hurmat ehtirom va cheksiz minnatdorchilik tuyg`usi, shu bilan birga, hech qanday boylik bilan o`lchab, ado qilib bo`lmaydigan qarizdorlik hissi paydo bo`ladi.
Qiz o`quvchilar ustozlar haqida yod olgan sherlarini aytib beradilar.
Muallim qasidasi
1-oquvchi:
Siz so`zlagan o`n juft ko`z rom,
Ilmu toliblarga berasiz orom.
Sizga tazim, sizga yana ehtirom,
Vatanimning dono muallimlari.
2-o`quvchi:
Tiniq tuyg`ularga tiniqlik slogan,
Yoza yoza ba’zan qo`llari tolgan
Bolalar ko`ngliga yo`l topa olgan,
Vatanimning dono muallimlari!
3-o`quvchi:
Qirq besh daqiqa sirin kim bilar?
Sochingiz oqiyu, ajinlar ular.
Bolalar bag`riga tushgan tuyg`ular
Vataning dono muallimlari.
4-o`quvchi:
Sinf xonalari to`lib, to`lib boradi
Unda go`ya suzib, suzib boradi
So`zlaridan gullar tuzib boradi
Vatanimning dono muallimlari.
5- o`quvchi:
Shodliklar ko`p, ko`ldir, sonog`i yo`qdir
Siz bergan mehirning adog`i yo`qdir
Siz kabi ilimning ifodasi yo`qdur
Vataning dono muallimlari
6-o`quvchi:
Sizga yarashadi o`sha soddalik
Aytgan so`zlaringiz, hop ifodalik
Sizga meros erur vofodorlik
Vatanimning dono mualimlari.
7-o`quvchi:
Hosil beraversin ekkan doninggiz,
Luqmali haloldir yegan noninggiz,
But bo`lsin doimo pok imoninggiz,
Vatanimning dono muallimlari!
8-o`quvchi:
Siz so`zlagan chog`da sizga hamma rom
Ilmu toliblarga berasiz orom
Sizga so`zim, sizga yana ehtirom
Vatanimning dono muallimlari
Musiqiy tanaffus
Ustozlar qo`shig`i
Mehr nuri yog`ar doim,
Yuzingizfan ustozlar.
Yursam deyman bu tabarruk
Izingizdan ustozlar.
Chin insonlik kitobiga
Baxtu hikmat bitibsiz
Odob ila ilm oldim,
So`zinggizdan ustozlar.
Yigit:
Endi navbat ustozlar haqidagi hikmatli so`zlarga; sahnaga o`quvchi chiqib aytadi.
Dunyo imoratlari ichida eng ulug`i maktab bo`lsa, kasblarning ichida eng sharaflisi o`qituvchilik va muallimlilikdir. I.Karimov
Ustozlar aziz yurtning eng aziz, ulug` va mo`tabar kishilaridir.
I.Karimov
Haq yo`lida kim sanga bir harf o`rgatmish ranj ila,
Aylamak bo`lmas ado, oning haqin ming ganch ila.
Alisher Navoiy
Jahonda bo`lmasa muallim agar,
Hayot ham bo`lmasdi go`zal bu qadar.
Abdurahmon Jomi
Sizdan boshlanadi asli tafakkur
Munis muallimlar sizga tashakkur
Abdulla Oripov
Ilmdan bir shula dilga tushgan on,
Shunda bilursankim ilim bepayon.
A.Firdavsiy
O`quv qayda bo`lsa ulug`lik bo`lur
Bilim qayda bo`lsa buyuklik bo`lur
Yusuf Hos Xojib
Ilimdan yaxshiroq xazina bo`lmas
Qo`lingdan kelgancha terib olsang, bas.
D.I.Mendeleyev
“Ustoz-otangday ulug`”
“Siz shunday buyuksiz, muallim”
“Ustoz so`zi mangu mash’al”
“O`qituvchi inson qalbining memoridir”
“O`qituvchi aql-zakovat. mehr-muruvvat qo`rg`onidir”
O`qituvchi hayot bo`stonining bog`boni,
Nasllar yo`lining charog`onidir
Qiz: Endi navbat maktab faollariga
Yigit: — bu yorug` olamda onadan mehribon, otadek g`amxo`r, har birimiz uchun aziz va mo`tabar bo`lgan ulug` zot bu muallim va murabbiylardir.
Qiz: — bu buyuk zotga xalqimiz azaldan hurmat bajo etgan qur’oni karimda “Ilmni bergan va yuksaltirganlarning ikki dunyoga yaraqlab martabalari ulug` qilinjak” deyilgan. Demak, ustozlarga ollohning nazari tushgan.
Yigit: aziz xalqimizning bir naqlida
“Sen odamlarga bir yil yaxshilik qilmoqchi bo`lsang bug`doy ek, o`n yil yaxshilik qilmoqchi bo`lsang tok ekib bog` qil, umr bo`yi yaxshilik qilmoqchi bo`lsang o`qituvchilik qil”, deyilgan
Qiz: Ustozlarning sharafli ishlarini davlatimiz yuqori taqdirladi. Ko`pchilik ustozlar “O`zbekiston qahramoni” unvoniga sazovor bo`lganlar. Shu jumladan, Gurlan tumanidagi 5-maktab fizika va matematika o`qituvchisi: Anora Mahmudovaga Xiva shahridagi 20 mehribonlik uyining direktori Vera Borisovna Paklarga, Egambergan Karimovlarga O`zbekiston qahromoni unvoni berilgan.
Qiz: —
Nechog` baxtiyorman, ta’zimda shu top
Sizning sha’ningizga bitmoqdaman bayt.
Ne odam bo`lardim kitob
Biror harf tanimay tursaydim loqayd.
Sizku “Alifbo”dan “Qomus”gacha to
Bari barisini tanitgan ustoz
Yigit:
Ilk bor siz ko`rsatgan nurafshon zuhro
Bu kun she’rim ichra toshbekdir mumtoz
Siz mo`jaz yurakda yo`qolgan yog`du
Oqibat quyosh dek socha olur nur
Havaskor o`quvchilar tomonidan qo`shiq, o`g`il va qizlar raqsga tushadilar
Qiz:
Qiyos etgum keladi ustozlarni quyoshga
O`z mehrini qo`rini baxsh etadi har yoshga.
Bilganingda suyinib, bilmay qolsang kuyinib
Tasanodir ming bor ustozdagi bardoshga.
Yigit:
Ustoz yo`li porloqdir, ustoz yo`li yorug`dir
Ustoz ko`ngli xazina, saxovatga to`liqdir
Yetsang ustoz qadriga, eling seni ardoqlar
Nomin bering ustozning otangday ulug`dir
Qiz:
Shuning bilan sizlarni yana bir bora bayram bilan tabriklab, sizlarga sixat- salomatlik, oilaviy baxt ijodinggizda rivoj, sharafli ishingizga zafarlar tilab qolamiz, aziz va muhtarama ustozlar!