Mundarija

Muhammad Yusuf sherlari to’plami hayoti va ijodi
Onamga xat
Onamga
Onajon
Vatanim
Jayron
Biz baxtli bo‘lamiz
Lolaqizg‘aldoq
Xavotir
Sevgi bu…
Hazil
Salom!
Manzara
Ruh to‘tisi
Fotima
Inshoolloh

Muhammad Yusuf sherlari to’plami hayoti va ijodi

Muhammad Yusuf xalqimiz sevgan shoirlardan edi. U 1954 yil 26 aprelda Andijon viloyati Marhamat tumanining Qovunchi qishlog‘ida dehqon oilasida dunyoga keldi.

O‘rta maktabdan so‘ng Rus tili va adabiyoti institutiga kirib, uni 1978 yili tamomladi. 1978-1980 yillarda respublika Kitobsevarlar jamiyatida, 1980-1986 yillarda “Toshkent oqshomi” gazetasida, 1986-1992 yillarda G‘afur G‘ulom nomidagi Adabiyot va san’at nashriyotida, “O‘zbekiston ovozi” gazetasida ishladi.

Umrining so‘nggi yillarida O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasining kotibi vazifasini bajardi.

U o‘nga yaqin she’riy to‘plamlar, ko‘plab qo‘shiqlarning muallifi sifatida keng kitobxonlar qalbiga kirib ulgurdi. Shoirning dastlabki she’rlari “O‘zbekiston adabiyoti va san’ati” gazetasida 1976 yili e’lon qilindi. So‘ngra “Tanish teraklar” (1985), “Bulbulga bir gapim bor” (1987), “Iltijo” (1988), “Uyqudagi qiz” (1989), “Halima enam allalari” (1989), “Ishq kemasi” (1990), “Ko‘nglimda bir yor” (1991), “Bevafo ko‘p ekan” (1991), “Erka kiyik” (1992), “Yolg‘onchi yor” (1994) kabi she’riy to‘plamlari, saylanmalari nashr etildi.

1989 yilda esa “Uyqudagi qiz” nomli she’riy to‘plami uchun unga respublika Yoshlar tashkilotining mukofoti berildi.

U rostgo‘y shoir, halol va pokiza qalb egasi edi. Shoir muhabbat haqida kuylaydimi, bevafo yor haqida qo‘shiq to‘qiydimi yoki tariximiz sahifalarini qalamga oladimi, ularda hamisha hayotga, haqiqatga hamnafaslik sezilib turadi. Satlardagi ravonlik, soddalik va xalqonalik sabab shoir she’rlari tezda yodda qoladi.

1998 yili Muhammad Yusufga “O‘zbekiston xalq shoiri” degan yuksak unvon berildi.

Shoir 2001 yilning 1 avgust kuni 47 yoshida olamdan o‘tdi.

Onamga xat

Men sizni o‘ylayman shomu saharda,

Ona, sog‘insam ham bora olamayman,

Tunlari charog‘on shunday shaharda

Hech kimga ko‘nglimni yora olmayman.

Men siz aytgandayin hammani sevdim,

Hammaga ishondim, mana oqibat:

O‘z do‘stim uyiga ko‘mildi sevgim,

Kun bo‘lib ko‘ksimni kuydirdi nafrat.

Boshimdan o‘tgani ko‘kka ham ayon,

Yulduzlar qiqirlab kular oqbadan:

Men – zangor yaylovda olis, bepoyon,

Uyuridan ajrab qolgan qulunman…

Mana, men ketyapman tosh yo‘lda ko‘zim,

Qadamim moshinlar yo‘rg‘asiga mos.

Yig‘lasam yupatib o‘zimni o‘zim,

Pishqirib qo‘yaman toychoqlarga xos.

Va sizni o‘ylayman shomu saharda,

Ona, sog‘insam ham bora olmasman.

Tunlari charog‘on shunday shaharda

Hech kimga ko‘nglimni yora olmasman…

Ha, sevgi haqida. U dilga ne zeb,

Kuyinmang, ne iloj qilmasa nasib,

Baxtimga hamisha Siz sog‘ bo‘ling deb,

Sog‘ingan o‘g‘lingiz – Muhammad Yusuf.

Onamga

Oh, mening ortimdan ovvora onam,

Bir parcha yuragi ming pora onam.

Har baloni ko‘rib yorug‘ dunyoda,

Toshkanni ko‘rmagan bechora onam,

Bolang bo‘lib bir bor boshlab keldimmi,

Endi men ham senga o‘g‘il bo‘ldimmi!..

Garchi bisotingda “bayram” so‘zi yo‘q,

Bilaman, kutasan sandal to‘la cho‘g‘,

Menda yurak deganlarin o‘zi yo‘q:

Men sovg‘a bermagan qiz yo‘q bu oqshom,

Senga na gul berdim, na shirin kalom,

Endi men ham senga o‘g‘ilmi, onam?..

Deysan: olislarda omon yursang bas,

Yodingga tushsam goh yo‘qlab tursang bas,

Bolam, senga hamma qiladi xavas…

Axir, mening dardim She’r emas faqat,

Men mashhur shoirmas – mashhur beshafqat,

Endi men ham senga o‘g‘ilmanmi, ayt?..

Sha’ningga she’r bitdim. U seni topsin,

Poyingga tiz cho‘kib, qo‘lingni o‘psin.

Undan ham ulug‘im borligin ko‘rsin,

Men uchun ham aziz holingni so‘rsin,

Sensiz g‘arib ko‘nglim ko‘ngilmi, onam,

Endi men ham senga o‘g‘ilmi, onam!..

Onajon

Topmoq – yo‘qotmoqdir,

Yo‘qotmoq – topmoq,

Sen so‘lib,

Men yashab,

To‘lishimga boq.

Sensiz topganimdan

Ko‘proq yo‘qotdim –

Sen meni yupatding,

Seni yig‘latdim,

Sen meni yaratding,

Seni tugatdim.

Uyalmay Ona deb,

Kelishimga boq!..

Sog‘inch haqda she’rlar

Yozdim o‘zimcha,

Mendan peshonangda

Dog‘lar tizimcha.

O‘g‘il bo‘lmay o‘lay,

Attang, ming attang.

Qiz tug‘sang netardi,

Ko‘proq qiz tug‘sang!..

Tirgak bo‘lolmadim

Bitta qizingcha,

Uyalmay shoirman

Deyishimga boq.

Joningdan aylanay,

Turgil, jonajon,

Yo‘l qarab bo‘ldimi

Jigarginang qon?

Boqma ko‘zlarimga

Bemajol, xasta,

Mening topganlarim

Gulmi bir dasta,

Yo‘qotganim senmi

Endi, Onajon?..

O‘z etimni o‘zim

Yeyishimga boq.

Bilsang yuragimni

Bir alam elar.

Buyursang qo‘limdan

Kelmaydi nelar,

Ayt,

Pichan yig‘aymi,

O‘tin yoraymi,

Yerni haydayinmi,

Ko‘k ag‘daraymi?..

Itdek oyog‘ingga

Suykalgim kelar –

Uchib-uchib, mana

Qo‘nishimga boq.

Hech narsa kerakmas,

Bolam, hech, deysan.

Endi kech, deysan-da,

Endi kech, deysan.

Yuzimni bosaman

Muzday yuzingga,

Onajon,

Zor qilib ketma izingga!

O‘lim oldida ham

G‘amimni yeysan,

Men-chi, jim, taqdirga

Ko‘nishimga boq.

She’rim bitdi,

Xayr,

Do‘stlar, xush qoling.

Bedil yashamakka

O‘rganmang menday.

Boring,

Volidangiz

Ko‘nglini oling,

Ertaga

Kech qolib

O‘rtanmang menday.

Onaizor

Ko‘nglim qolsa bulbuldan ham, guldan ham,

Qolar bo‘lsam bir kun axir tildan ham…

Agar bir zot yig‘lasa chin dildan ham –

Onam yig‘lar, onam yig‘lar, onam u…

Sig‘may qolsam shunday keng bu jahona,

Osmonlarga ruhim bo‘lsa ravona,

Jonsiz tanim ustida ham parvona –

Onam yig‘lar, onam yig‘lar, onam u…

Tonar bo‘lsa qo‘limdagi tor, dunyo,

Uch kun o‘tmay unutgay do‘st-yor, dunyo.

Yeru ko‘kni titratib zor-zor, dunyo –

Onam yig‘lar, onam yig‘lar, onam u…

Gulday kulib yurmasmidi, o‘g‘lim deb,

Ko‘rib ko‘nglim to‘lmasmidi, o‘g‘lim deb,

Onang o‘lsa bo‘lmasmidi, o‘g‘lim deb –

Onam yig‘lar, onam yig‘lar, onam u…

Ko‘nglim qolsa bulbuldan ham, guldan ham,

Qolar bo‘lsam bir kun axir tildan ham…

O‘qing! ODDIY MUALLIM Muhammad Yusuf she'rlar to'plami

Agar bir zot yig‘lasa chin dildan ham –

Onam yig‘lar, onam yig‘lar, onam u…

Vatanim

Men dunyoni nima qildim,

O‘zing yorug‘ jahonim,

O‘zim xoqon,

O‘zim sulton,

Sen taxti Sulaymonim,

Yolg‘izim,

Yagonam deymi,

Topingan koshonam deymi,

O‘zing mening ulug‘lardan

Ulug‘imsan, Vatanim…

Shodon kunim gul otgan sen,

Chechak otgan izimga,

Nolon kunim yupatgan sen,

Yuzing bosib yuzimga.

Singlim deymi,

Onam deymi,

Hamdardu hamxonam deymi,

Oftobdan ham o‘zing mehri

Ilig‘imsan, Vatanim.

Sen Mashrabsan,

Xalqda tumor,

Balxda dorga osilgan,

Navoiysan, shoh yonida

Faqirini duo qilgan.

Yassaviysan, meniki deb,

Ko‘ringan da’vo qilgan,

Ming bir yog‘i ochilmagan

Qo‘rig‘imsan, Vatanim.

Sen Xo‘jandsan,

Chingizlarga

Darvozasin ochmagan,

Temur Malik orqasidan

Sirdaryoga sakragan,

Muqannasan qorachig‘i

Olovlarga sachragan,

Shiroqlarni ko‘rgan cho‘pon,

Cho‘lig‘imsan, Vatanim.

Kim Qashqarni qildi makon,

Kim Enasoy tomonda,

Jaloliddin – Kurdistonda,

Boburing – Hindistonda,

Bu qanday yuz qarolig‘, deb

Yotarlar zimistonda,

Tarqab ketgan to‘qson olti

Urug‘imsan, Vatanim…

O‘g‘lim desang osmonlarga

G‘irot bo‘lib uchgayman,

Chambil yurtda Alpomishga

Navkar bo‘lib tushgayman,

Padarkushdan pana qilib

Ulug‘beging quchgayman,

G‘ichir-g‘ichir tishimdagi

So‘lig‘imsan, Vatanim…

O‘tgan kuning – o‘tgan kundir,

O‘z boshingga yetgan kun,

Qodiriyni bergan zamin,

Qodiriyni sotgan kun.

Qo‘lin bog‘lab,

Dilin dog‘lab,

Yetaklashib ketgan kun,

Voh bolam! deb aytolmagan

Dudug‘imsan, Vatanim.

Yoningda qon yig‘lagan bir

Shoiringga qarab qo‘y,

Gar Qo‘qonga yo‘ling tushsa,

Detdomlarni so‘rab qo‘y.

Hech bo‘lmasa Usmon xokin

Keltirmoqqa yarab qo‘y,

Olislarda qurib qolgan

Qudug‘imsan, Vatanim…

Sen – shoxlari osmonlarga

Tegib turgan chinorim,

Ota desam,

O‘g‘lim deb,

Bosh egib turgan chinorim,

Qo‘ynimdagi iftixorim,

Bo‘ynimdagi tumorim,

O‘zing mening ulug‘lardan

Ulug‘imsan, Vatanim!

Jayron

Qon yig‘latdi qaysi bag‘ritosh,

Jayron, nega ko‘zing to‘la yosh?

Oyog‘ingga qo‘yib yotay bosh,

Jayron, nega ko‘zing to‘la yosh?..

Yurak qoning to‘kilgan so‘qmoq,

Bag‘ri alvon lolaqizg‘aldoq,

Senga toshlar otdi qay gumroh,

Jayron, nega ko‘zing to‘la yosh?..

Zor yig‘lading buncha ham hayhot,

Menda ham bor sendagi sayyod…

Ey beozor, ey mo‘min jonzot,

Jayron, nega ko‘zing to‘la yosh?..

Bu dunyoning nokaslari bor,

Ezgulikni ko‘rolmaydilar.

Meni ham qon yig‘latdi ular,

Jayron, nega ko‘zing to‘la yosh?..

Labim bilan yarang silayman,

Senga dardi shifo tilayman,

Kel, tug‘ishgan og‘ang bo‘lay man.

Jayron, nega ko‘zing to‘la yosh?..

Biz baxtli bo‘lamiz

Mayli-da, kimgadir

Yoqsa,

Yoqmasa,

Ularga qo‘shilib

Yig‘lasharmidik.

Biz baxtli bo‘lamiz

Xudo xohlasa,

Xudo xohlamasa

Uchrasharmidik…

Rayhon hidlaringni

Yo‘llarimga sep,

Kut meni,

Har oqshom,

Ko‘kka oy chiqqan.

Faqat,

Yig‘lamagin,

Gunohim ne deb,

Aybing –

Onang seni

Chiroyli tuqqan!..

Menga

Bir tabassum

Hadya et, ey yor,

Nur tomsin

Lablaring

Sohillaridan.

O‘zing ayt,

Senday qiz

Yana qayda bor,

Kipriklari uzun

Kokillaridan?..

Iymanib yashama

Xayol pinjida,

Yoyil,

Yayra jonim,

O‘rtanma g‘amda.

G‘iybatlarga chida,

Tuhmatga chida,

Sen bittasan, axir,

Yorug‘ olamda.

Men esa

Oshig‘ing sening –

Eng g‘arib.

Tundan so‘z

Qarz olib,

Tongga tutguvchi.

Sening yoningda ham

Seni axtarib,

Sening yoningda ham

Seni kutguvchi.

Ista,

Tiz cho‘kaman

Hozir oldingda.

Sevdim,

Sevganimdan

Uyalmoq nechun.

Barcha farishtalar

Sening qalbingda

Ijarada turgan

Qizlar men uchun!..

Biz baxtli bo‘lamiz

Xudo xohlasa,

Xudo xohlamasa,

Uchrasharmidik?!

Mening dardim

Tuzalmaydi dardim mening,

O‘lsam kerak.

Tuproq bilan og‘a-ini

Bo‘lsam kerak.

O‘lim nima? Bu ham bitta

Sayr, Ona.

O‘g‘ling qaro yerga ketdi,

Xayr ona…

Tuzalmas bu dardim mening,

Umidim yo‘q.

Xira shamdek ko‘zlarimda

So‘nmoqda cho‘g‘.

Cho‘g‘ nimadir? Cho‘g‘ ham tutab,

Kul bo‘ladi.

Inson bir kun o‘z mayliga

Qul bo‘ladi…

Yuragimni tamom qildim,

Yig‘layverib.

Huzurimda ajal turar,

Qoshin kerib.

Men hayotda o‘limga tik

Boqib o‘sdim…

Qani menga atalgan joy,

Ketdik, do‘stim!

Lolaqizg‘aldoq

Shavkat Rahmon xotirasiga

Mendan nima qolar:

Ikki misra she’r,

Ikki sandiq kitob,

Bir uyum tuproq.

Odamlar ortimdan

Nima desa der,

Men seni o‘ylayman

O‘zimdan ko‘proq –

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Men ketsam, yomondan

Yiroq bo‘l, ohu,

Chunki sen chiroyli,

Ko‘rkli bir juvon.

Yomon kunlar bir kun

Yaxshi bo‘lar-u,

Yomon odam yaxshi

Bo‘lmas hech qachon…

Yasha chegarada

Turgandek ogoh,

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Uyda yotibman-u,

Sezib turibman,

Ko‘kda ketayotir

Qushlar qaytishib.

Xayrlar yog‘dirib

Qanotlaridan,

Xasta shoiriga

Vido aytishib.

Bor, mening uchun ham

Ularga qo‘l qoq,

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Ularni men yana

Ko‘rarmanmi-a,

Ayvondan odamdek

Kuzatolmadim.

Kuz. To‘ylar boshlandi.

Yuragim pora –

Bitta qizimni ham

Uzatolmadim…

Demak, taqdir ekan

To‘y ko‘rmay o‘lmoq,

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Biroq, ko‘nglim sezar,

Mendan keyin ham,

Bir kun bu hovliga

Odam to‘ladi.

Hali to‘ylar qilib

Charchaysan, erkam,

Mening qizlarim eng

Baxtli bo‘ladi!

Kelinlar ko‘ylagi

Ruhimday oppoq,

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Gulim, yaqinroq kel,

Qara, ne savdo,

Bu ajib ishlarni

Dil lavhiga yoz:

Kimga qasr yetmas,

Kimga mol-dunyo,

Menga esa havo

Yetmaydi, xolos.

Tiriklar mudroqda,

O‘liklar uyg‘oq,

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Ko‘ksim kuyib borar,

Ko‘krak yonmoqda,

Ayting do‘xtirlarga,

Yorishsa yorsin!

Jism o‘z ulfati –

Jondan tonmoqda.

Bechora jon endi

Qayerga borsin.

Endi osmon yiroq,

Endi yer yumshoq,

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Buni hayot derlar,

Unutma aslo,

Bir kun ochilasan,

Bir kun so‘lasan.

Qalbimda-ku, faqat

Sen eding tanho,

Qabrim ustida ham

O‘zing bo‘lasan.

Sen bizning sevgidan

Xotira – bayroq,

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Ayol qalbing bilan

Suv kech, olov kech,

O‘qing! ODDIY MUALLIM Muhammad Yusuf she'rlar to'plami

G‘am kelsa boshingdan

Hushing uchmasin.

Xudodan so‘radim:

Mendan keyin hech

Nomard kimsalarga

Ishing tushmasin.

Ularning qo‘lida

Hamisha tuzoq,

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Ishing tushsa, inim

Muhammadga bor,

Shoirlar ichida

Ishonganim shu.

Biroz ichishini

Aytmasa agar,

Ko‘ksi tiniq bola,

Halol bola u.

Faqat sal soddaroq,

Faqat sal yoshroq,

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Jon so‘nggi boshpana

Toparkan ongda,

U yurak ostida

Derdim men bo‘lsam.

Ajablanma agar

Ertaga tongda

Seni o‘pib, O‘shni

Quchoqlab o‘lsam!..

O‘tinchim – tepamda,

Yig‘lama uzoq,

Lola, lolajonim,

Lolaqizg‘aldoq!

Xavotir

Qo‘rqaman, ertaga men o‘lib ketsam,

Yotar bo‘lsam qumga botib ko‘zlarim,

Ko‘nglimni ko‘chkiday bosadi bir g‘am –

Yig‘lashni ham bilmas mening qizlarim…

Eng yaqin do‘stlarim g‘iybatim qilar,

Eng zaif dushmanim ustimdan kular.

Ular-ku, ne qilsa o‘zlari bilar,

Yig‘lashni ham bilmas mening qizlarim…

Shoir o‘lsa kim ham kuyinar deysiz,

Madhiyaboz hozir suvarakday ko‘p.

Ular misli qishda tarnovdagi muz,

Barmoq tegsa yerga to‘kilar to‘p-to‘p…

Tildan qolsam ko‘zda qotib yoshlarim,

Ko‘nglimdan boshqa bor axir, ne zarim?

Yerlarga egilgan kuni boshlarim,

Yig‘lashni ham bilmas mening qizlarim…

Ular yosh. O‘limdan qo‘rqaman yomon,

Chunki, dardiga hech quloq solmadim.

Qabrimning ustida yig‘lasin debon,

Qizlarim ko‘zyoshin asray olmadim!

Sevgi bu…

Sevmoq bu –

Kechirmoq degani asli,

Toki bu dunyoda quyosh bor, gul bor.

Yalpizlar gullagan shu bahor fasli,

Sodiq hamdam bo‘lgin sen menga, dilbar.

G‘iybatlar tingladim, aylandi boshim,

Ho‘l tuproq kuydirdi tovonlarimni,

Va mana men uyda ko‘nglimni yulqib

Ko‘mdim beor do‘stdek gumonlarimni.

O‘ylar suraverdim kechalar tanho,

Goho, jiqqa yoshga to‘lganda ko‘zim.

Va seni sevmoqdan oldin bir kuni

Dildan sevib qoldim o‘zimni o‘zim…

Sevmoq bu – o‘zingni anglamoq asli,

Toki zamin aro quyosh bor, gul bor.

Rayhonga ko‘milgan shu bahor fasli,

Sadoqatli yor bo‘l sen menga, dilbar.

Sevgilim, men seni sevaman, tamom,

G‘amgin ko‘zing, hadik to‘la ko‘zingni.

Sevmoq bu – kunda bir ko‘rmoq baxtidir

Ozg‘in qo‘llaringni, sepkil yuzingni…

Hazil

Mening haqimdagi g‘iybatlar yolg‘on,

Ixtiyor o‘zimda bo‘lsa qaniydi.

Sharob ichish menga Xayyomdan qolgan,

Ichmasam, ul zotning ko‘ngli ranjiydi.

O‘zim boshladimmi, o‘zim qilgum bas,

Do‘stlarim behuda zavolim izlar,

Agar qirqqa kirmay o‘lsam, may emas,

Meni xarob etgan bevafo qizlar!..

Sodda Muhammadman

Sodda Muhammadman,

Sodda Muhammad.

Turkman qizni maqtab baloga qoldim.

Ko‘ylagiga havas qilgandim faqat,

Toabad tuganmas g‘avg‘oga qoldim…

Nedan ranjidingiz, jon singillarim,

Qaboqlar uyuldi, chimrildi qoshlar.

Turkman tushunmay tosh otsa, chidadim,

Ammo yomon botdi siz otgan toshlar.

Yorug‘ dunyoda-ku bari qiz go‘zal,

Millat tanlamas-ku husn degani,

Nigohim Jayhundan sakrab o‘tsa sal,

Qaydan bilay sizga malol kelganin.

Yurtim suluvlari, sizga yo‘q ta’rif,

Qoshingizda o‘sma yursa sirg‘alib,

Uzun sochingizni o‘rsangiz tarab,

Boqsa degan edim oy ham suqlanib.

Asli turkman qiz bir bahona, xolos,

Izlaganim edi sizlar kabilar,

Qo‘msaganim hayo – momomlarga xos,

Sog‘inganim edi Kumushbibilar…

Yonsam, hajringizda mening yonishim,

Kuysam, siz tufayli ko‘nglimdagi cho‘g‘,

Turkman qizlarda yo‘q mening tanishim,

Qalinga tuyam ham tushib qolgan yo‘q!

***

Sen kimni sevasan,

Ul ofati qiznimi yo

Beshikdagi o‘g‘lingni?..

Ko‘zlaringni uzolmaysan beshikdan,

Undan esa ko‘nglingni…

Salom!

Kimdir kirib kelar eshikdan,

Yo‘rgab qo‘yar beshikdagi o‘g‘lingni.

Yo‘rgab qo‘yar eshikdagi ko‘nglingni,

Tergab qo‘yar eshikdagi ko‘nglingni.

Sen kimni sevasan?

***

Hakamlarga to‘kib solib bor sirimizni,

Ajralishdik, biz tushunib bir-birimizni…

Meni esa qiynar edi bo‘lak g‘am,

Sanog‘i yo‘q tomoshabin ichra men,

Yaxshi-yomon, xolis-xudbin ichra men

Ko‘rib qolgan edim o‘z o‘g‘limni ham.

Yonib turar toychog‘imning ko‘zlari,

U bilar haq kimdiru nohaq kim,

Kimniki rost, kimning yolg‘on so‘zlari,

Omon bo‘lsa sudya bo‘ladi o‘g‘lim!

Omon bo‘lsa odil hakam bo‘laru

O‘zi bir kun sud hukmini to‘ldirar.

Zal burchida esa bundan bexabar

Oq soch onam o‘ltirar,

Oqlovchiga mo‘ltirar…

Manzara

Bedapoya to‘ridagi juftin qidirib,

Sayray-sayray jimib qoldi bedana dilgir.

Suvsumbulni va’dasiga ko‘mib, ko‘ndirib,

O‘ynatgani olib ketdi ipmoq qaygadir.

Qir tomondan poda qaytib kelarkan qator

Kumush sohil bo‘ylariga changlar yastanib,

Qishloqning eng chekkasidan bahaybat chinor

Ufq tarafga qarab qo‘ydi xavotirlanib.

Quyosh osmon etagiga osilib, mana,

Bir xo‘rsinib ko‘zdan g‘oyib bo‘ldiyu keyin –

Qo‘shni qizning havasini keltirib yana

Tolko‘chaga suv sepishni boshladi kelin…

Qushlar ham yig‘lar

Terlar oqdi suv bo‘lib bizdan

Va gursillab yiqildi terak…

Aka, bizning qilmishimizdan

Tunda qushlar yig‘lasa kerak.

Ona chumchuq aylanib ketmas,

Ko‘ngliga qil sig‘masa kerak.

Eski indan tashib borib xas,

Yangi inda yig‘lasa kerak.

Baland bo‘lar uyimiz tog‘dek,

Ayvonida ustun ul terak.

Biz yasharmiz, ko‘nglimiz chog‘dek,

Shunda qushlar yig‘lasa kerak…

Ruh to‘tisi

Bosh bir kun tosh yostiqqa yetar,

Ruh to‘tisi tanni tark etar.

Deydilar, yosh tanlamas ajal,

Xudo bilar, kim oldin ketar…

Oftob yelib tolsa ko‘k uzra,

Unga osmon sandig‘i hujra.

Haqdan hukm, bandadan ijro,

Xudo bilar, kim oldin ketar?!

Pok dilingni kemirdi hasad,

Qadamingda topding aziyat.

Do‘stim, menga qilma vasiyat,

Xudo bilar, kim oldin ketar.

Aso tutmish qancha qaddi dol,

Men bir kuchga to‘lgan navnihol,

Otam meni ko‘mar ehtimol…

Xudo bilar, kim oldin ketar.

Ko‘zim ko‘kda, sizda xayolim,

Jujuqlarim – mening kamolim!..

G‘animatmiz, jufti halolim,

Xudo bilar, kim oldin ketar!..

***

Tanish terak. Ariq yoqasi.

Bo‘tana suv, shirin loyqa suv.

Tol ko‘chada otlar taqasi,

O‘qing! ODDIY MUALLIM Muhammad Yusuf she'rlar to'plami

Qancha bo‘ldi ko‘rmaganimga…

Yalpiz hidi tutgan dalalar,

Gapga chechan boqchaxolalar,

Belanchakda yotgan bolalar,

Qancha bo‘ldi ko‘rmaganimga.

Tog‘ ortidan mo‘ralagan kun,

Shiyponlardan o‘rlagan tutun,

Tut shoxiga osilgan tugun…

Qancha bo‘ldi ko‘rmaganimga.

O‘qariqdan yolg‘izoyoq yo‘l,

Menga ilhaq, menga mushtoq yo‘l,

O, qadrdon bir juft qadoqqo‘l,

Qancha bo‘ldi ko‘rmaganimga.

Yog‘och eshik ochilar sekin,

Toshmehrman men juda, lekin

Hozir yig‘lavorishim mumkin –

Qancha bo‘ldi ko‘rmaganimga…

Ko‘klamoyim

Ozod Sharafuddinovga

Sochimda oq, men bahordan o‘tindim: